Tijdreizen in Aarhus

Oude straten

Het museum bestaat uit verschillende gedeelten, die elk een andere periode uit het leven van de Denen laat zien. Hier kun je goed ervaren hoe het leven eruit zag van 1864 tot en met 1974. Vooral uit deze laatste periode herken ik heel veel van hoe het leven bij ons in Nederland was in de jaren ’70. Bij binnenkomst in het museum merk je gelijk dat je in een andere tijd bent. Je loopt ineens in een straatje uit 1864. Een straatje met grote hobbelige keien. Bijna niet voor te stellen dat ze hier vroeger te voet en met karren doorheen hebben gelopen. Niet bepaald comfortabel, maar het zorgt er wel voor dat je ervaart hoe het was om in die tijd te leven. Bij het eerste huis aan de linkerkant, stap je zo het huis van de weduwe van de dominee binnen.

Figuranten

In gedachten verzonken loop ik door het huis van de ene naar de andere kamer. Ik schrik! De weduwe zit bij het raam en is wol aan het spinnen. Ik had niet verwacht dat er iemand in het huis zou zijn. Ze weten dit museum wel tot leven te brengen, hihihi. Door het hele museum blijken verkleedde mensen te lopen, waardoor het lijkt alsof je echt terug in de tijd bent gegaan.

Behelpen in de keuken

De woonkamer van de weduwe ziet er best luxe uit, maar dat kan ik van de keuken niet zeggen. Ik probeer me voor te stellen hoe ik in deze kleine en donkere keuken sta te koken, af te wassen of de was sta te doen. En dan nog maar te zwijgen over het buiten water halen of het schoonmaken van een dergelijke keuken. In die tijd hadden ze nog geen soft close lades, makkelijk schoon te maken aanrechtblad, gladde vloeren etc. Ik moet er niet aan denken dat ik hier met een grote ketel op het vuur, soep kook of de lakens was. Het was vast geen makkelijke tijd voor vrouwen, het was fysiek erg hard werken.

Alles is echt!

Ik wil jullie alles wel laten zien, maar dat gaat niet in een enkele blogpost. Bovendien is het veel leuker om dit zelf in het echt te zien. In bijna alle gebouwen kun je naar binnen lopen en overal valt wel iets te zien. Van hoedenwinkel tot apotheek, van bakker tot kruidenier. Alle winkels en gebouwen hebben ooit ergens gestaan en werden hier weer steen voor steen opgebouwd. Heel bijzonder. We laten de periode van voor 1900 achter ons en lopen door naar 1920….

Vooruitgang

Je merkt aan alles dat je in een andere tijd komt. De bestrating wordt beter en er is meer luxe te koop in de winkels. In de Isenkram (ijzerwaren winkel, letterlijke vertaling) vind je van alles voor in huis. Een soort Marskramer uit de verleden tijd. Hier vind je alles op het gebied van de moderne huishouding anno 1920. De winkel is gevuld met bezems, wasborden, theepotten en serviezen.

Sæbehus

Niet alleen is er meer luxe op het gebied van het huishouden, maar ook op het gebied van vervoer en persoonlijke verzorging. Hier aan de linkerkant van de straat zit het sæbehus (zeep huis). Ik sta buiten, maar zodra de deur open gaat komt de geur van zeep me tegemoet. Een geur die ik herken van toen ik als klein kind bij mijn oma kwam. Wat ik als kind een vieze en ouderwetse geur vond, roept nu vooral fijne herinneringen op. Ik loop wat verder naar beneden naar het postkantoor. Het postkantoor uit begin 1900 lijkt in niets meer op het postkantoor van nu. Het versturen van een telegram of een brief is iets uit lang vervlogen tijden. Ook bellen kon je toen in een postkantoor. Ik kan me dat nog goed herinneren uit de jaren ’70. Niet iedereen beschikte destijds over een eigen (huis) telefoon. Onze buren hadden (nog) geen telefoon en kwamen regelmatig bij mijn ouders vragen of ze even mochten bellen. Ik vertel dit aan onze kinderen die me vol ongeloof aankijken. Ze kunnen zich hier echt helemaal niets bij voorstellen….

Back to the 70’s

We komen aan in de jaren 70 en dat is voor mij het absolute hoogtepunt. Vijf jaar geleden was ik hier al eens en was men druk bezig met de aanbouw van dit gedeelte. Er is inmiddels een complete wijk verrezen met winkels en een compleet woonblok. De autovrije winkelstraat, waarschijnlijk de eerste voetgangers zones, compleet met Audio winkel, handwerkwinkel en supermarkt. Compleet terug in de tijd.

Grote TV’s

Bij Poul’s radio en televisie winkel liep ik ook even naar binnen en verbaasde me erover wat een TV destijds koste. Ik was ook even vergeten hoe enorm groot ze destijds waren. Niet alleen heel groot maar vooral ook heel diep. Kun jij je die grote TV’s van vroeger nog herinneren?

DMC Borduurgaren

Borduren met van die kleine kruissteekjes heb ik ooit nog op de lagere school geleerd. Ik had er helaas het geduld niet voor. Soms stuurde mijn oma me naar de borduurwinkel om van dat mooie glimmende garen te kopen. DMC borduurgaren om precies te zijn. Ze schreef het nummer op een papiertje en soms gaf ze me de wikkel, die om het borduurgaren zit, mee, zodat je precies de goede kleur erbij kon kopen. Ik vond het altijd zo stil in die winkels en tegelijkertijd vond ik het prachtige om al die strengen gekleurd borduurgaren in van die bakken te zien liggen.

Eerste winkelpassage

Hoewel ik vind dat saaie winkelpassages niet meer van deze tijd zijn, is het lopen hier wel een verademing. Mooi strakke bestrating zorgen voor een overzichtelijk geheel waar je heerlijk kunt slenteren. Ik geloof, maar pin me er niet op vast, dat deze passage is gebaseerd op een van de eerste winkelpassages uit deze tijd. En mocht jij je ondertussen afvragen of dit Puck (onze kantoorhond) is op de foto? Ja klopt, ze loopt niet meer goed en wordt tegenwoordig als een prinses rondgereden in haar wagen.

Slagerij

Dit gedeelte van de 70’s wijk is bijna klaar. Hier op de rechterhoek verrijst een slagerij, precies, zoals ik ze me van vroeger kan herinneren, met van die tegeltjes aan de buitenkant op de gevel. Waarom je dat bij een slagerij vroeger zag is me een raadsel.

Op bezoek bij…..

Het allermooiste vond ik de woonblokken en de woningen uit de 70’s, omdat dit een enorm gevoel van nostalgie bij me op roept. Het eerste huis waar ik naar binnenliep stonden mensen in het trappenhuis te praten. Het leek even alsof ik bij mijn oma op bezoek ging. Op de eerste etage wilde ik een woning binnengaan. Ik twijfelde even. Ook hier hoorde ik mensen praten en voelde alsof ik ongevraagd een vreemd huis wilde binnenlopen. Het zag er zo echt en bewoond uit, dat ik even mijn schroom moest overwinnen. In de keuken staat op het aanrecht een kom met met een theedoek eroverheen, staat hier nu echt deeg te rijzen? Ben ik dan toch zomaar het huis van iemand ingelopen? Door de vele details voelt het zo echt en lijkt het alsof je de woning van iemand instapt.

Een feest van herkenning

De ouders van mijn vriendin hadden een supermarkt waar ik als kind vaak kwam. Hoewel hier veelal Deense producten staan is het een feest van herkenning, de kleuren en de schappen waarin alles is uitgestald. In een andere hoek staat het waspoeder en schoonmaakmiddel uit die tijd, zoals Sunlight zeep en Vim.

Den Gamle By

Er is nog zoveel meer te zien dan wat ik hierboven heb beschreven, misschien hou je net als ik van de 70’s, maar misschien ben je veel meer geïnteresseerd in een andere periode. Lijkt het jou ook leuk om eens terug in de tijd te gaan, dan is een bezoek aan dit mooie openluchtmuseum meer dan waard.

Groet, Jacqueline